Jednym z zagadnień, które osoby rozpoczynające naukę języka polskiego jako obcego muszą opanować już na samym początku, jest liczebnik główny. W czasie pierwszych lekcji kursanci poznają liczebniki od 0 do 10, kolejno liczebniki od 20 do 100, wreszcie ostatni etap stanowi przyswojenie sobie liczebników od 200 do 1000. Jak widać, na poziomie A1 wymaga się od uczących się tylko znajomości konkretnego zbioru słów, odmiana i składnia liczebnika głównego to tematy realizowane na wyższych poziomach zaawansowania.
Opanowanie podstawowych liczebników należy uznać za bardzo ważne. Początkującym studentom są one potrzebne, aby móc podać swój adres, numer telefonu i e-mail, powiedzieć, ile mają lat, ponadto liczebniki pojawiają się w związku z pytaniem o cenę produktów. Dobra znajomość liczebników głównych warunkuje też oczywiście zrozumienie tych komunikatów, w których to inna osoba przekazuje tego rodzaju informacje. Liczebnik główny, choć niezwykle istotny, nie jest jednak łatwy do opanowania i nastręcza trudności także grupom słowiańskim. Kłopotliwe okazuje się tutaj zarówno podobieństwo brzmieniowe poszczególnych liczebników, jak i ich zapis, a w przypadku studentów Słowian niewielka różnica w porównaniu do form znanych z języka ojczystego. Z tego powodu warto z pewnością nie tylko poświęcić liczebnikowi odpowiednio dużo czasu podczas zajęć, ale również pamiętać o ćwiczeniach, które mogą pomóc uczącym się go przyswoić.
W najpopularniejszych podręcznikach kursowych do nauczania języka polskiego na poziomie A1 proponuje się różne ćwiczenia służące opanowaniu liczebników głównych. Jednym z najczęstszych jest łączenie cyfr z ich słownym odpowiednikiem oraz wykonywanie prostych działań matematycznych. To ostatnie wydaje się szczególnie wartościowe, ponieważ nie tylko pozwala utrwalić znajomość konkretnych form, ale posiada też walor komunikacyjny i zazwyczaj stwarza kursantom okazję do dobrej zabawy. Podobnie należy ocenić wszystkie te zadania, w których wykorzystuje się materiały autentyczne bądź spreparowane, ale naśladujące te prawdziwe, czyli materiały uwzględniające dane teleadresowe firm, muzeów, hoteli, przychodni i wielu innych, ceny produktów spożywczych, menu bądź rachunki z kawiarni czy restauracji.
Uczący się ćwiczą liczebniki, ale równocześnie mają możliwość zadawania pytań i rozwijają sprawność komunikacyjną. Za dobry pomysł trzeba ponadto uznać czytanie krótkich tekstów, w których użyte zostaną liczebniki główne i przygotowanie do nich takich pytań, aby w odpowiedzi konieczne było posłużenie się liczebnikiem. Wreszcie pomocna, a zarazem interesująca, może okazać się tradycyjna gra w statki. Daje ona okazję do intensywnego przećwiczenia liczebników, ma również charakter komunikacyjny.
Niezależnie od tego, jakie ćwiczenia wykonuje się w czasie zajęć w celu utrwalenia znajomości liczebników, warto, aby zostały one uzupełnione o zadania rozwijające sprawność rozumienia ze słuchu oraz o zadania ortograficzne. Na poziomie A1 dobrze jest także w miarę systematycznie wracać do liczebnika głównego i powtarzać zrealizowany już ze studentami materiał. Jak bowiem wspomniano wyżej, liczebnik nie należy do zagadnień najłatwiejszych, jednak bez wątpienia przydaje się w wielu sytuacjach.
Autorka: Michalina Rittner