Przemiany gramatyczne we współczesnej polszczyźnie, w kontekście nauczania języka polskiego jako obcego.

29-08-2024

Bezpłatny webinar dla nauczycieli języka polskiego jako obcego.

Przemiany gramatyczne we współczesnej polszczyźnie, w kontekście nauczania języka polskiego jako obcego.

09.09.2024, poniedziałek, 19:00

prowadzenie: dr Michalina Rittner

(Uwaga dla zarejestrowanych przed 5 września - w związku z niedyspozycją prof. Stefańczyka zmiana na miejscu prowadzącego spotkanie.)


Czas trwania spotkania: 1h

Każdy uczestnik spotkania otrzymuje imienny certyfikat. Uwaga! Certyfikat wystawiany jest na dane wpisane w formularzu rejestracyjnym.

Certyfikat przesyłany jest w mailu po zakończeniu wydarzenia. Należy pobrać go samodzielnie, bezzwłocznie, po zakończeniu spotkania.


     W polszczyźnie – podobnie jak we wszystkich językach świata – dokonują się liczne zmiany zarówno w warstwie leksykalnej, jak i w płaszczyźnie gramatycznej. W zakresie fleksji nominalnej w języku polskim obserwuje się m. in. wyrównania kategorii rodzaju gramatycznego, uproszczenie systemu kazualnego, zwłaszcza trzech najczęściej używanych przypadków – mianownika, dopełniacza i biernika. W wyniku dokonujących się zmian zanikają również pewne nieregularne z synchronicznego punktu widzenia grupy leksemów, głównie rzeczowniki zakończone na typu kocię, kaczę, rzeczowniki o wygłosie wargowym twardym, pierwotnie miękkim, np.: marchew, stągiew, a także liczebniki zbiorowe typu pięcioro, sześcioro. Zmianom tym towarzyszy znaczny wzrost liczby rzeczowników nieodmiennych zarówno pospolitych, np.: alibi, tabu, jak i nazw własnych typu Chicago, Oslo.

     W zakresie odmiany czasownika obserwuje się m. in. ekspansję koniugacji -am, -asz, wyrównania postaci bezokolicznika do paradygmatu odmiany, np. nienawidzieć > nienawidzić, dotyczeć > dotyczyć, powolny proces zaniku użycia ruchomych końcówek typu myśmy byli, autośmy kupili na rzecz konstrukcji syntetycznych, np.: byliśmy, kupiliśmy auto. Pod wpływem języka potocznego w czasie przeszłym szerzą się kolokwialne konstrukcje analityczne typu ostatnio żeśmy byli w galerii zamiast ostatnio byliśmy w galerii. W ostatnich dziesięcioleciach obserwuje się również powolny zanik imiesłowu przysłówkowego uprzedniego, jego użycie ogranicza się oprócz języka pisanego do zleksykalizowanych konstrukcji typu prawdę powiedziawszy. Dokonujące się zmiany powinny być ustawiczne uwzględniane zarówno w nauczaniu języka polskiegojako rodzimego, jak i jako obcego.

Michalina Rittner – doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, lektor języka polskiego jako obcego. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od ponad 15 lat prowadzi zajęcia dla cudzoziemców, zarówno z języka polskiego ogólnego, jak i specjalistycznego (historia sztuki i kultury, słownictwo architektoniczne) na wszystkich poziomach zaawansowania językowego. Posiada także doświadczenie w zakresie nauczania poprawności językowej Polaków – przede wszystkim studentów kierunków filologicznych, w tym o specjalności tłumaczeniowej. Jest autorką ćwiczeń udostępnianych w Strefie Nauczyciela prowadzonej przez Wydawnictwo Prolog. W 2021 r. opublikowała podręcznik dla obcokrajowców pt. Sztuka bez granic. Interesuje się zagadnieniami gramatycznymi i semantycznymi oraz zarządzaniem w edukacji, zwłaszcza w odniesieniu do szkół językowych.

 



Featured articles

Mediacja w nauczaniu języka polskiego: teoria i propozycje praktyczne na przykładzie podręcznika Hurra Po polsku 3

Mediacja w nauczaniu języka polskiego: teoria i propozycje praktyczne na przykładzie podręcznika Hurra Po polsku 3

27-01-2022
     Bezpłatne webinarium dla nauczycieli języka polskiego jako...
Jak zaplanować i poprowadzić intensywny kurs jpjo na ok. 40 lekcji, dla grupy ukraińskiej na poziomie A1? Propozycje praktyczne na podstawie podręcznika „Hurra!!! Po polsku1”

Jak zaplanować i poprowadzić intensywny kurs jpjo na ok. 40 lekcji, dla grupy ukraińskiej na poziomie A1? Propozycje praktyczne na podstawie podręcznika „Hurra!!! Po polsku1”

01-03-2023
Bezpłatne webinarium dla nauczycieli języka polskiego jako...
Jak najlepiej wykorzystać opowiadania do samodzielnej nauki języka polskiego?  -  bezpłatne webinarium dla studentów uczących się języka polskiego jako obcego.

Jak najlepiej wykorzystać opowiadania do samodzielnej nauki języka polskiego? - bezpłatne webinarium dla studentów uczących się języka polskiego jako obcego.

14-01-2022
Webinarium dla studentów - Jak wykorzystać opowiadania do samodzielnej...