Trudno przecenić rolę, którą internacjonalizmy odgrywają w nauczaniu języka polskiego jako obcego – stanowią one niezwykle istotne narzędzie, przede wszystkim dla lektora pracującego ze studentami początkującymi. Z drugiej strony równie ważnym zagadnieniem mogą okazać się na wyższych poziomach zaawansowania.
 |
Występowanie internacjonalizmów w języku polskim wynika z jego przynależności do europejskiej wspólnoty (ligi) językowej. W polszczyźnie ogólnej istnieje około 10 tysięcy jednostek, posiadających rdzenie międzynarodowe. Warto pamiętać, że nie jest to równoznaczne z odnotowywaniem tychże jednostek we wszystkich językach z obrębu wspomnianej wyżej europejskiej wspólnoty językowej. Do grupy internacjonalizmów zalicza się międzynarodowe wyrazy, a także przyrostki oraz przedrostki, kalki strukturalne i frazeologiczne. Wyrazy międzynarodowe w dużej mierze dotyczą słownictwa książkowego, choć nie są też wcale rzadkie, jeśli chodzi o leksykę ogólną. Są to zarówno słowa konkretne, jak i abstrakcyjne, dotyczące różnych sfer tematycznych[1].
Jak już zauważono, internacjonalizmy pełnią ważną funkcję w przypadku grup uczących się na poziomie A1. Z pewnością ułatwiają porozumienie się z kursantami, ponadto pozwalają nieco osłabić przekonanie niektórych studentów co do tego, że język polski jest niezwykle trudny, a przez to wręcz niemożliwy do opanowania. Jako że internacjonalizmy bywają nacechowane stylistycznie, ich użycie w czasie zajęć przez nauczyciela nie zawsze oznacza posługiwanie się naturalnie brzmiącą polszczyzną. Niekiedy uzasadnieniem jest dążenie do prowadzenia nauczania tylko w języku docelowym, czasem wynika to z konieczności. Chodzi tu o sytuację, kiedy lektor oraz uczący się nie mogą posługiwać się tym samym językiem z powodu jego nieznajomości bądź też niewystarczającej znajomości. W rezultacie komunikacja w języku polskim uwzględniająca istniejące w nim internacjonalizmy daje się uznać za przydatną strategię w odniesieniu do grup początkujących.
 |
Mimo tego, że internacjonalizmy to stosunkowo liczna grupa wyrazów, nie są one zagadnieniem przewidzianym do realizacji w ramach proponowanych programów nauczania. Ćwiczenia wykorzystujące je jako materiał słownikowy można znaleźć najczęściej na poziomie A1, choć nie we wszystkich podręcznikach kursowych. Wydaje się, że ze względu na swoją użyteczność nie powinny one być pomijane również na bardziej zaawansowanych poziomach znajomości języka polskiego. Jak wspomniano wyżej, internacjonalizmy miewają charakter książkowy, ich znajomość może zatem pozwolić na budowanie wypowiedzi właściwych wyższemu rejestrowi stylowemu. Ponadto część internacjonalizmów to terminy, które z kolei mogą być użyteczne dla osób planujących podjęcie studiów w języku polskim bądź pracę na stanowisku wymagającym specjalistycznych umiejętności, a co za tym idzie, specjalistycznego języka. O wyrazach międzynarodowych warto więc pamiętać nie tylko w czasie pracy z początkującymi kursantami.
[1] Na podstawie: J. Maćkiewicz, Wyrazy międzynarodowe (internacjonalizmy) we współczesnym języku polskim, [w:] J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski, Lublin 2001, s. 556-557.
Autorka artykułu: Michalina Rittner
