W podręcznikach do nauczania języka polskiego jako obcego daty uzupełniają zwykle zagadnienia takie jak: opowiadanie o przeszłości, w tym przedstawianie biografii swojej oraz innych osób, tworzenie czasu przeszłego od czasowników dokonanych i niedokonanych, święta, same natomiast mieszczą się w obrębie szerszego tematu związanego z wyrażaniem różnych relacji czasowych. Z pewnością pracy nad datami warto poświęcić nieco więcej czasu, bowiem opanowanie odpowiedniego słownictwa i form gramatycznych przydaje się często w codziennych sytuacjach, jest więc istotne chociażby dla uczących się mieszkających w Polsce.
 |
Ze względu na to, że o datach mówi się najczęściej na początku poziomu A2, poświęcone im zajęcia można zacząć od powtórzenia słownictwa związanego z życiem człowieka, a ściślej rzecz biorąc, z biografią, zasadniczo znanego już kursantom z poziomu A1. Relacjonowanie wydarzeń z życia daje się następnie połączyć z zadawaniem pytań typu Kiedy poszedłeś do szkoły?, Kiedy zacząłeś studiować?, Kiedy zacząłeś pracować?. Umożliwia to zgromadzenie przykładów, które następnie posłużą do zaprezentowania potrzebnych, jeśli chodzi o daty, słów i form gramatycznych. Dobrze jest, aby wśród tychże przykładów uwzględnione zostały daty o następującej strukturze: rok (np. w dwa tysiące dwudziestym pierwszym roku), dzień i miesiąc (np. dwunastego maja), miesiąc i rok (np. w listopadzie dwa tysiące dwudziestego pierwszego roku), rok i rok (np. od dwa tysiące pierwszego do dwa tysiące drugiego roku), dzień, miesiąc i rok (np. trzeciego kwietnia dwa tysiące pierwszego roku). W udzielanych przez grupę odpowiedziach na pytania Kiedy…? będą się oczywiście pojawiały formy błędne. Należy je skorygować i zanotować (np. na tablicy) w poprawnej gramatycznie postaci. Jeśli jakichś przykładów będzie brakowało, trzeba je uzupełnić samodzielnie.
Jak wiadomo, w datach wykorzystywane są zarówno liczebniki porządkowe, jak i nazwy miesięcy. I jedne, i drugie zazwyczaj wymagają powtórzenia, nawet w grupach słowiańskojęzycznych. W przypadku tych pierwszych, warto zwrócić studentom uwagę na to, że część liczebników porządkowych została przez nich opanowana, ponieważ pojawiły się one w związku z godzinami, różnica dotyczy jedynie rodzaju gramatycznego (por. godzina druga/drugi stycznia). Potrzebne końcówki fleksyjne również powinny już być zasadniczo kursantom znane, gdyż są to końcówki dopełniacza oraz miejscownika. Jak więc widać, to, jak sprawnie uczący się opanują daty, zależy w dużym stopniu od tego, jak dobrze przyswoili sobie niektóre zagadnienia z poziomu A1.
 |
Mówiąc o datach, dobrze jest jeszcze pamiętać o kilku innych rzeczach. Część studentów, zwłaszcza tych bardziej zaawansowanych i mieszkających w Polsce lub mających kontakt z Polakami, może znać niepoprawne, obecne jednak w uzusie, formy jak na przykład: pierwszy styczeń, dwutysięczny drugi rok, trzeciego października (w zdaniu Dziś mamy trzeciego października). Przed zajęciami poświęconymi datom warto w związku z tym zastanowić się, jak zareagować na dostrzeżenie przez kursantów różnicy między formami nauczanymi (zgodnymi z normą językową) a używanymi przez native speakerów. W grupach lepiej znających język polski można wreszcie zwrócić uwagę na obowiązujący trojaki format zapisu daty (21.09.2021 r./21 IX 2021 r./21 września 2021 r.), ponadto wprowadzić wyrażenie w latach wymagające użycia nie dopełniacza czy miejscownika, ale mianownika (por. w latach tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąt tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąt pięć).
Autorka: Michalina Rittner
