Dźwięki na zajęciach języka polskiego - z czym się kojarzą? Czego dotyczą?
 |
Pewnie wielu osobom przychodzą od razu na myśl liczne dialogi, teksty audio oraz inne nagrania będące formą ćwiczeń doskonalących lub sprawdzających umiejętność słuchania ze zrozumieniem. Jednak pojawia się pytanie, czy tylko w takiej formie dźwięki pełnią wartościową dla studenta lekcję? Otóż nie! Ten rodzaj materiałów można zagospodarować na wiele sposobów, wykorzystując do tego np. dźwięki otoczenia, dźwięki różnego rodzaju powiadomień na smartfonie, czy melodie różnych utworów – mamy pełną dowolność.
Jako, że świat dźwięków jest nieodłącznym elementem naszego życia – codziennością, to często nie zwracamy uwagi na to jakie bodźce do nas docierają, a w efekcie w jaki sposób możemy dać im drugie życie na lekcjach z obcokrajowcami.
Wykorzystanie zmysłu słuchu na lekcjach polskiego wcale nie musi być utożsamiane jedynie ze słuchaniem fragmentów nagrań, celem rozwiązania zadań gramatycznych, czy pisemnych. Nie da się oczywiście zaprzeczyć, że taki rodzaj zadań jest istotny podczas procesu akwizycji języka, jednakże przy odrobinie kreatywności możemy osiągnąć podobne efekty – w prosty sposób zarówno z perspektywy lektora, jak i studenta zapoznającego się z materiałem.
Zatem, kiedy chcemy kontynuować ćwiczenie leksyki wprowadzamy kilka dźwięków z danego pola semantycznego i prosimy grupę /studenta o próbę opisania dźwięku. Na początku możemy wspomóc się też ilustracjami. Z kolei na poziomie znajomości słów możemy już wymagać od studenta podania samej nazwy. Przykładowo, w słownictwie związanym z codzienną rutyną: rano – dźwięk budzika, tostera, czy zamykających się drzwi; po południu – dźwięk gotującego się obiadu, wieczorem – dźwięk otwierających się drzwi, brania kąpieli, czy chociażby chrapania. Inną propozycją w zakresie nauczania gramatyki, na przykład miejscownika, może być użycie dźwięków kojarzonych z danym miejscem np. dworcem, ulicą, stadionem, teatrem itd. W taki sposób możemy budować słownictwo i rozwijać zagadnienia gramatyczne na poziomie podstawowym A1 (Breakthrough) i w miarę postępów utrudniać materiał dźwiękowy.
 |
Wykorzystanie dźwięków może być też impulsem do rozwijania kompetencji komunikacyjnej. Przykładowo, odtwarzając kilka melodii z różnych gatunków muzycznych możemy poprosić grupę / studenta o określenie cech każdego utworu. Począwszy od opisania emocji, jakie wywołuje muzyka, po opis osób, miejsc, rzeczy, jakie przychodzą na myśl podczas słuchania utworu. Może to być też punkt wyjścia do zrealizowania lekcji o kinie, teatrze, ale również o muzyce.
Na wyższych poziomach, takich jak poziom samodzielności, dźwięk może być zaprezentowany pod postacią piosenek, czy poezji śpiewanej. Wykorzystując piosenkę jako materiał dydaktyczny można sprawdzić nie tylko rozumienie ze słuchu, ale budować leksykę i doskonalić wiele konstrukcji gramatycznych. Wykorzystanie piosenek w nauczaniu języka polskiego jako obcego ma dodatkowe walory – relaksuje, usprawnia zapamiętywanie, a przede wszystkim jego istotną funkcją jest kontakt z autentycznym słowem i językiem.
Źródła:
Rada Europy, 2001, Europejski System Opisu Kształcenia Językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie, Wydawnictwa Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli, Warszawa
Autorka: Kinga Łoś
