Drodzy, dzielni uczniowie z poziomu A2. Chciałabym wam pomóc mówić po polsku w stopniu komunikatywnym. To jest handout, który nie zastąpi wam podręcznika, zeszytu ćwiczeń i notatnika, ale będzie waszą ściągą, z której nieraz skorzystacie.
- Pamiętajcie, że rzeczownik (noun) lubi przymiotnik (adjective) – i odwrotnie. Zawsze piszemy ten ładny plecak, ale: ta piękna dziewczyna, to czerwone jabłko.
- Czasownik (verb) w czasie przeszłym (past tense) ma dwie formy: męską (masculine), np. zrobiłem, i żeńską (feminine), np. zrobiłam.
- Niektóre czasowniki łączą się z konkretnymi przypadkami (cases), np. słuchać (kogo, czego?) muzyki, ale: czytać (co?) książkę.
- Zawsze uczymy się dwóch form rzeczowników: mianownika (nominative) i dopełniacza (genetive). Ta druga może np. nie mieć jakichś liter (jak: M. pies – D. psa). Pozostałe zwykle mają taki temat (stem) jak druga forma (np. C. psu, B. psa).
- Rzeczowniki w niektórych przypadkach zmieniają głoski. Dlaczego? Samogłoska (vowel) e zmiękcza (soften) spółgłoski (consonants), dlatego trzeba dodać do nich -i- albo wariant miękki (soft), np. d > dzi (wykład, ale: na wykładzie).
- Przymiotniki najczęściej kończą się na -i (po k i g), -y, -a i -e, ale te od rzeczowników (denominal adjectives) mają końcówkę -ow-y/-a/-e, np. truskawka > truskawk-ow-y.
- W języku polskim nie trzeba dodawać osoby przed czasownikiem (np. ja idę), ponieważ mamy różne formy. Dodajemy ją tylko w 3. osobie liczby pojedynczej (singular), np. ona/on idzie, i mnogiej (plural), np. oni/one idą.
- W stopniu wyższym przymiotnika (comparative) najczęściej dodaje się -szy (np. droż-szy), a w stopniu najwyższym (superlative) dodatkowo: naj- (np. naj-droż-szy). Jeśli przymiotnik trudno wymówić, bo miałby za dużo spółgłosek (np. szczupłszy), dodajemy jeszcze -ej- (np. szczupl-ej-szy, naj-szczupl-ej-szy). Pamiętajcie, że samogłoska e zmiękcza (ł > l). Kiedy przymiotnik jest długi (np. interesujący), do formy podstawowej (basic form) dodajemy bardziej/najbardziej (np. bardziej interesujący, najbardziej interesujący), NIE: bardziej/najbardziej interesując-szy).
- Czas przeszły (past tense) tworzymy za pomocą -ł- i -am / -em w zależności od rodzaju (gender), np. (z)robi-ł-am, (z)robi-ł-em.
- Czas przyszły (future tense) tworzymy za pomocą prefiksów (prefixes), jak z- – perfective aspect, np. z-robi-ę, albo: będę / będziesz / będzie / będziemy / będziecie / będą i formy podstawowej czasownika (infinitive) – imperfective aspect), np. będę robić.
Miłej nauki! Dziękuję
Słowniczek
Drogi – tu: Pl. dear
Dzielni – Pl. brave
Chciałabym – I’d like...
Zastąpić – to substitute
Ściąga – cheat sheet
Nieraz – sometimes
Skorzystać – to use
Pamiętajcie – remember imperative
I odwrotnie – and vice versa
Łączyć się – to combine
Konkretny – concrete, specific
Jakichś (od jakieś) – any
Pozostałe – remaining
Niektóre – some
Zmieniać – to change
Głoska – sound
Kończyć się na – to end in
Dodać – to add (dodajemy – we add, dodaje się – it is added)
Trudno wymówić – hard to pronounce
Miałby – masc. would have
Za dużo – tu: too many
Tworzyć – to create
Za pomocą – by
W zależności od – depending on
Autorka: Klaudia Raflik
